Fen Bilimleri Öğretmen Adaylarının İnformal Muhakeme Biçimleri ve Sosyobilimsel Muhakeme Yeterlikleri: Hidrolik Kırılma ve Doğal Koruma Alanlarının Yönetimi Senaryoları

Abstract

Bu çalışmanın amacı, fen bilimleri öğretmen adaylarının hidrolik kırılma ve doğal koruma alanlarının yönetimi konularına ilişkin informal muhakeme biçimlerini ve sosyobilimsel muhakeme yeterliklerini araştırmaktır. Betimsel araştırma yönteminin kullanıldığı bu çalışmada, hem nitel hem de nicel veriler elde edilmiştir. Katılımcılar farklı öğrenim düzeylerinden 46 fen bilimleri öğretmen adayıdır. Veriler, Açık Uçlu İnformal Muhakeme Anketi ve İki Aşamalı Sosyobilimsel Muhakeme Testi kullanılarak elde edilmiştir. Sonuçlara göre, katılımcılar, farklı iki senaryo bağlamında farklı informal muhakeme biçimleri geliştirmişler, hidrolik kırılma senaryosu bağlamında sosyal, ekoloji, ekonomi, bilim ve/veya teknoloji, risk ve politik odaklı argümanlar geliştirirken, doğal koruma alanlarının yönetimi senaryosu bağlamında sosyal, ekoloji, ekonomi ve risk odaklı argümanlar geliştirmişlerdir. Her iki senaryoda da en yüksek ortalamaya sahip olan informal muhakeme biçimi ekoloji odaklı argümanlar olmuştur. Sosyobilimsel muhakeme yeterliklerine ilişkin olarak, hidrolik kırılma senaryosu bağlamında en yüksek yeterlik karmaşıklık boyutunda elde edilirken, doğal koruma alanlarının yönetimi senaryosu için en yüksek yeterlik çoklu perspektifler boyutunda elde edilmiştir. Her iki senaryo bağlamında da en düşük yeterlik sürmekte olan araştırmalara tabi olmak boyutunda elde edilmiştir. Her iki senaryo birlikte düşünüldüğünde katılımcıların yalnızca çoklu perspektifler boyutunda orta düzey yeterliğe ulaştığı, diğer tüm boyutlarda düşük düzey yeterlik gösterdikleri görülmüştür. Bulgular doğrultusunda öğretmen eğitimi literatürü ve sınıf içi uygulamalara yönelik öneriler yapılmıştır.