Ahlaki Karakter Kavramı ve Psikolojik Bileşenleri

Abstract

Bu çalışmada eğitim fakültelerinin yenilenen lisans programları kapsamına seçmeli ya da zorunlu ders olarak alınan “Karakter ve Değer Eğitimi” dersi için bir derleme yapılması amaçlanmıştır. Buna göre, karakterin, toplumsal yaşama katkı sağlayabilmek için sahip olunması gereken entelektüel ve ahlaki erdemleri, bu erdemlere ilişkin farkındalık düzeyini ve bu erdemleri hayata geçirme güdüsünü ifade ettiği söylenebilir. Ahlaki bakış açısıyla ele alındığında, karakterin bileşenlerinden biri olan ahlaki muhakeme, bireylerin ahlaki çatışmalarla uğraşma sürecinde bir dizi bilişsel beceriyi işe koşmasını ifade etmektedir. Ahlaki davranış kavramı, toplumdaki diğer bireylerin lehine onların ilgi, ihtiyaç ve sorunlarını dikkate alarak gerçekleştirdiğimiz eylemleri ifade etmektedir. Ahlaki değerleri ahlaki davranışlarımızı şekillendiren, ahlaki bir konu hakkındaki kararlarımızı etkileyen, çeşitli inanç ve eylemlere ilişkin değerlendirmelerimize yön veren, dolayısıyla kişisel bütünlüğümüzü oluşturan ilke, inanç, fikir ve yaşam standartları olarak tanımlayabiliriz. Ahlaki kimlik, bir dizi ahlaki özellikler çerçevesinde oluşturulmuş benlik algısı şeklinde tanımlanabilir.  Ahlaki kişilik, hayatı daha ahlaki bir hale getiren doğuştan gelen özelliklerin, karakteristik uyum sağlamaların ve kişilik betimleyici yaşam öykülerinin karmaşık bir bileşkesidir. Ahlaki duygular, toplumdaki diğer bireylerin yararına ya da refahına yönelik duygulardır. Meta-ahlaki özellikler, özü itibariyle ahlaki özellikler olmayan, ancak işlevsel açıdan ahlaki fonksiyonlar için gerekli olan özelliklerdir.